Ruszyła realizacja nowego świadczenia wspierającego skierowanego do osób z niepełnosprawnościami. Dzięki niemu można otrzymać dodatkowe środki, aby poprawić jakość swojego życia. Co zrobić, aby otrzymać wsparcie?
Świadczenie weszło w życie 1 stycznia 2024 roku, więc jest to jedna z nowszych form pomocy. Sama procedura otrzymania jest dość skomplikowana, dlatego publikujemy szczegółową instrukcję krok po kroku, jak starać się o dofinansowanie.
Komu przysługuje świadczenie ?
Świadczenie wspierające przysługuje osobie z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia, posiadającej decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, w której potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów, wydaną w ramach zmodyfikowanego systemu orzecznictwa o niepełnosprawności, na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Jak uzyskać decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami?
Decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia wydaje wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności na wniosek osoby niepełnosprawnej, jej przedstawiciela ustawowego (np. opiekuna prawnego), lub za ich zgodą, na wniosek ośrodka pomocy społecznej lub centrum usług społecznych.
Wnioski o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia można składać począwszy
od 1 stycznia 2024 roku:
1) bezpośrednio w wojewódzkim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności, który wydaje decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia- w przypadku naszego powiatu będzie to
Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności ul. Dworcowa 60 10-437 Olsztyn
2) za pośrednictwem powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności,
3) drogą elektroniczną za pośrednictwem portalu informacyjno-usługowego Emp@tia.
Pierwszy wniosek to formularz PPW- jest dość prosty. Wymaga wypełnienia danych personalnych i w zasadzie udzielenia informacji o posiadanym orzeczeniu o niepełnosprawności. Drugi wniosek PPW- K – jest kwestionariuszem samooceny, który wypełnia osoba z niepełnosprawnością starająca się o wydanie decyzji. Odpowiada w nim na pytania dotyczące możliwości wykonywania codziennych czynności jak np. poruszanie się, dbanie o higienę, przygotowanie posiłków, porozumiewanie się i wiele innych. Wniosek jest obszerny, bardzo szczegółowy i może stanowić trudność. Jest to jednak jeden z elementów, który wpłynie na otrzymaną decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, ponieważ zwyczajnie odbędzie się komisja lekarska, która dokona własnych obserwacji, przeprowadzi wywiad bezpośredni, oceni poziom funkcjonowania. Osoby które nie będą zgadzały się z decyzją, będą miały możliwość składania odwoła.
Co najważniejsze, procedura oceny tego wsparcia i wydana decyzja nie będzie wiązała się z koniecznością uzyskania nowego orzeczenia, czy zmiany istniejącego orzeczenia dotyczącego niepełnosprawności. Wszelkie uprawnienia wynikające z aktualnych orzeczeń pozostaną bez zmian.
W 2024r. świadczenie wspierające nie będzie dostępne dla wszystkich!
Świadczenie wspierające będzie wprowadzane w trzech etapach począwszy od 1 stycznia 2024 r., a skończywszy na finalnym jego wdrożeniu, które nastąpi 1 stycznia 2026 r. Oznacza to, że osoby z niepełnosprawnościami – w zależności od przyznanej im liczby punktów oceny potrzeby wsparcia – będą uzyskiwać prawo do świadczenia wspierającego w kolejnych latach.
W I etapie, od 1 stycznia 2024 r., świadczenie wspierające będzie dostępne jedynie dla osób z niepełnosprawnościami z najwyższymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 87 do 100 pkt.
II etap, od 1 stycznia 2025 r., świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z kolejnymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 78 do 86 pkt.
III ostatni etap, od 1 stycznia 2026 r., świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z pozostałymi uprawniającymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 70 do 77 pkt.
Czy będzie łatwo uzyskać wymagana ilość punktów? Na te pytanie obecnie nie znajdziemy odpowiedzi.
Co dalej po otrzymaniu decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia?
Aby uzyskać prawo do świadczenia wspierającego, wniosek z decyzją wojewódzkiego zespołu należy złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie przez Internet za pośrednictwem jednego z trzech kanałów wnioskowania:
- Platformę PUE ZUS
- Portal informacyjno-usługowy Emp@tia na stronie empatia.mpips.gov.pl
- Bankowość elektroniczną
Uwaga: Osoby nieposiadające profilu zaufania otrzymają pomoc w złożeniu wniosku bezpośrednio w siedzibie ZUS.
Wysokość świadczenia wspierającego jest powiązana z wysokością renty socjalnej i wynosi od 40% do 220% renty socjalnej – w zależności od poziomu potrzeby wsparcia, czyli liczby przyznanych punktów w decyzji wydanej przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Świadczenie wspierające przysługuje miesięcznie w wysokości:
- 220% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 95 do 100 punktów;
- 180% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 90 do 94 punktów;
- 120% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 85 do 89 punktów;
- 80% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 80 do 84 punktów;
- 60% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 75 do 79 punktów;
- 40% renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie od 70 do 74 punktów.
Kiedy świadczenie nie przysługuje?
Świadczenie wspierające nie przysługuje, jeżeli:
- osoba z niepełnosprawnościami została umieszczona w domu pomocy społecznej, w rodzinnym domu pomocy, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich.
- osobie z niepełnosprawnościami przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia wspierającego lub jej opiekunowi przysługuje za granicą świadczenie w związku ze sprawowaniem opieki.